Mạng xã hội đang thao túng người dùng như thế nào?

Mạng xã hội đang thao túng người dùng hiện nay, bạn có thể là con mồi, là phương tiện thu thập thông tin của các nền tảng mạng xã hội này mà bạn không biết đó. Bạn sẽ ra sao nếu một ngày sống mà không dùng mạng xã hội? Bạn sẽ tồn tại ra sao nếu phải sống ở trên rừng một ngày, không có sóng điện thoại, không có internet, không có mạng xã hội? Một cảm giác lạ lẫm, không biết làm gì, loay hoay với chính mình khi bạn rơi vào những hoàn cảnh đó. Thật vậy, mạng xã hội đang thao túng người dùng một cách trầm trọng.

Một số mạng xã hội phổ biến nhất hiện nay được nhiều người sử dụng hàng ngày như: Facebook, Youtube, Tik Tok, Instagram,… Chắc hẳn không ai trong chúng ta là không biết đến các mạng xã hội này. Thậm chí họ còn bỏ rất nhiều thời gian để sử dụng nó.

Theo một thống kê của công ty chuyên phân tích mạng xã hội toàn cầu đã chỉ ra rằng Việt Nam có khoảng 77 triệu người dùng mạng xã hội, trung bình mỗi ngày sử dụng internet khoảng 7 giờ, với nhiều hoạt động giải trí, kết nối xã hội, mua sắm dù trước đây chỉ được thực hiện trong đời thực (offline) nay đã chuyển sang trực tuyến (online).

Thời gian sử dụng mạng xã hội mỗi ngày đã gần bằng thời gian ngủ tiêu chuẩn của một ngày là 8 tiếng. Đây thực sự quả là một con số không hề nhỏ và khiến chúng ta có một cái nhìn khách quan hơn về việc mạng xã hội đang thao túng người dùng.

Mạng xã hội đang thao túng người dùng dễ dàng qua việc thu thập thông tin cá nhân

Trong thời đại dữ liệu hóa toàn cầu khi thông tin cá nhân được người dùng cung cấp tràn lan trên các nền tảng mạng xã hội thì nó đã trở thành “mỏ dầu” mới cho các công ty công nghệ có thể nắm bắt được tâm lý và hành động của người dùng.

Việc thu thập thông tin này không gây khó dễ cho các công ty công nghệ cung cấp các nền tảng mạng xã hội khi họ chỉ cần yêu cầu người dùng cung cấp các thông tin cá nhân cụ thể qua các bước đăng nhập hoặc đăng ký vào các trang mạng xã hội này.

Các công ty công nghệ có thể vẽ được chân dung chi tiết về mỗi cá nhân: thích nghe gì, xem gì, có cảm xúc như thế nào khi đọc từng loại tin tức, từ đó gợi ý cho chúng ta xem những nội dung tương tự luân phiên nhau. Song, đằng sau những gợi ý đó chính là các thuật toán với cơ chế “thao túng” cảm xúc và hành vi người dùng. Mạng xã hội đang thao túng người dùng qua chính những thông tin cá nhân của bạn.

Khi sử dụng mạng xã hội hoặc các ứng dụng, đôi khi chúng ta sẽ phải cho phép quyền truy cập vào những thông tin trong thiết bị của mình. Điều này vô tình dẫn tới việc thu thập thông tin cá nhân và đưa ra gợi ý phù hợp cho bạn khi lướt mạng.

Việc mạng xã hội thu thập thông tin của người dùng có hai mặt:

Mặt lợi là người dùng có thể cảm thấy chúng đang “hiểu mình” khi liên tục gợi ý các chủ đề mà bạn quan tâm. Bạn có thể kết bạn với những người có cùng quan điểm hay sở thích đồng thời có thể tiếp cận được các sản phẩm phù hợp với nhu cầu của mình.

Mặt trái là người dùng dễ bị nghiện và dành quá nhiều thời gian cho mạng xã hội. Khi sở thích, nhu cầu được đáp ứng một cách dễ dàng, dẫn đến nguy cơ người dùng thiếu kiểm soát cả về nhu cầu giải trí, mua sắm. Hoặc con người dễ thay đổi theo chiều hướng xấu khi liên tục tiếp xúc với thông tin một chiều… Hơn thế nữa, nguồn thông tin mà họ thu thập được từ người dùng có thể được bán đi cho các bên sử dụng với mục đích xấu.

Dễ dàng gây nghiện với người dùng

Với những thuật toán được lập trình sẵn để nắm bắt tâm lý người dùng qua những thông tin hay những video mà họ đã từng xem trước đó. Từ đó họ có thể nắm bắt được tâm lý và gợi ý cho bạn những nội dung tiếp theo phù hợp với nhu cầu và sở thích của bạn. 

Với việc liên tục được gợi ý những nội dung phù hợp với nhu cầu từ đó làm tăng thời gian bạn sử dụng mạng xã hội và bạn sẽ rất dễ nghiện nó. Minh chứng là trung bình người Việt Nam dùng mạng xã hội đến 7 giờ mỗi ngày. 

Mạng xã hội thao túng người dùng qua những thông tin sai lệch, những tin tức giật gân

Không thể phủ nhận được mạng xã hội còn có thể thay thế được cả các tờ báo khi khối lượng thông tin và tin tức mà mạng xã hội mang lại cho người dùng rất nhiều. Những thông tin này có thể chưa qua kiểm chứng, chưa được xác thực thì đã tràn lan trên mạng xã hội từ đó thao túng tâm lý người dùng, khiến người dùng có một cái nhìn phiến diện về nhiều vấn đề trong xã hội. 

Và chính những thông tin và tin tức đó đã giúp mạng xã hội thao túng tâm lý người dùng qua một chiều hướng khác. Dù ít hay nhiều thì những thông tin đó cũng đã ảnh hưởng đến người dùng và mạng xã hội đã làm được điều đó.

Việc “cách ly” hay hoàn toàn không sử dụng mạng xã hội là điều không thể bởi dù sao thì các nền tảng này cũng đã và đang đem lại cho con người sự giải trí, thông tin, mua sắm hay kinh doanh. Tuy nhiên, đừng quá lạm dụng hay lệ thuộc vào nó bởi mạng xã hội thao túng tâm lý người dùng một cách rất dễ dàng. Hãy là những người sử dụng thông minh khi biết tận dụng một cách linh hoạt những gì mà mạng xã hội đem lại cho bạn.

Đọc thêm: TikTok thao túng tâm lý người dùng bằng cách nào?