Tại sao Mỹ trừng phạt Huawei mà không phải Xiaomi hay Oppo?

Chảo lửa Mỹ – Trung đang nóng hơn bao giờ hết với những lệnh trừng phạt của Mỹ với Trung Quốc trong cuộc chiến tranh thương mại. Công nghệ chính là một trong những yếu tố được Mỹ đánh đòn Trung Quốc khá đau. Khi công nghệ của Trung Quốc đang phát triển nhanh chưa từng có và đang dần đe dọa đến vị trí công nghệ của gã khổng lồ Mỹ. Một trong những cú đòn đầu tiên và đau nhất đó chính là việc Mỹ đã giáng nhiều lệnh trừng phạt lên ông lớn công nghệ Huawei của Trung Quốc. Vậy tại sao Mỹ trừng phạt Huawei mà không phải Xiaomi hay Oppo?

Tại sao Mỹ trừng phạt Huawei mà không phải Xiaomi hay Oppo?

Huawei, Xiaomi và Oppo đều là những công ty công nghệ lớn và nổi tiếng của đất nước đông dân nhất thế giới này. Trong khi Huawei là tập đoàn công nghệ lớn nhất của Trung Quốc, với các sản phẩm và dịch vụ điện thoại thông minh, thiết bị mạng và IoT. Còn Xiaomi chủ yếu tập trung vào các sản phẩm điện thoại thông minh và thiết bị IoT và Oppo chủ yếu sản xuất các sản phẩm điện thoại thông minh.

Vậy tại sao Mỹ trừng phạt Huawei, trong khi các công ty công nghệ Trung Quốc khác như Xiaomi hay Oppo lại không bị ảnh hưởng đến như vậy?

Huawei đại diện cho công nghệ Trung Quốc

Nếu như Mỹ có Apple, Hàn Quốc có Samsung thì Huawei của Trung Quốc cũng không hề kém cạnh. Người dân Trung Quốc rất tự hào về Huawei bởi đây chính là minh chứng thể hiện sức mạnh công nghệ không hề kém cạnh một quốc gia nào của đất nước tỷ dân này. Chính vì vậy, Chính phủ Trung Quốc cũng dành cho tập đoàn công nghệ này một sự “ưu ái” nhất định. Sự “ưu ái” đó cũng chính là một phần lý do Mỹ trừng phạt

Chỉ trong vòng 3 thập kỷ, kể từ khi được thành lập năm 1987 bởi Nhậm Chính Phi, một cựu kỹ sư của Giải phóng quân Nhân dân Trung Quốc, Huawei đã có những bước phát triển có thể nói là “thần kỳ”. Từ một công ty tập trung sản xuất các thiết bị chuyển mạch điện thoại, Huawei đã trở thành một trong những công ty tư nhân lớn nhất thế giới, là cái tên đi đầu trong các lĩnh vực như thiết bị viễn thông, smartphone, điện toán đám mây ở châu Á, châu Âu và châu Phi.

Huawei là tập đoàn công nghệ lớn nhất Trung Quốc

Bất chấp lệnh trừng phạt của chính phủ Mỹ, theo Báo cáo Thường niên năm 2022, Huawei ghi nhận hoạt động kinh doanh ổn định với doanh thu đạt 92,37 tỉ USD và lợi nhuận ròng đạt 5,15 tỉ USD. Con số này đã tăng 0.9% so với năm 2021. 

Chính vì đây là tập đoàn công nghệ hàng đầu Trung Quốc nên Mỹ trừng phạt Huawei. Điều này đồng nghĩa với việc Mỹ đã đánh thẳng vào lòng tự tôn của chính phủ Trung Quốc, đồng thời kéo vị thế công nghệ của quốc gia châu Á này xuống để khẳng định vị thế cường quốc số một của mình. Theo Mỹ, sự sụp đổ của Huawei chính là đòn bẩy để quốc gia này phát triển mạnh mẽ hơn nữa.

Mỹ đang bị Trung Quốc bỏ xa ở công nghệ 5G

Cuộc chiến công nghệ 5G đang được tất cả các tín đồ công nghệ quan tâm. Huawei đã đổ hàng tỷ USD vào nghiên cứu và phát triển (R&D) 5G, trở thành một trong những cái tên sở hữu nhiều bằng sáng chế nhất cả trong và ngoài Trung Quốc. Trong khi đó, Mỹ chỉ mới thử nghiệm 5G với quy mô nhỏ, hạn chế.

Huawei đang chiếm lợi thế trong cuộc đua 5G

Không chỉ cơ sở hạ tầng, chip xử lý cũng là lĩnh vực mà sự tồn tại của Huawei là mối đe dọa tới các công ty Mỹ. Dòng chip di động Kirin, được sản xuất bởi công ty con của Huawei là HiSilicon, cạnh tranh trực tiếp với Snapdragon của Qualcomm. Thậm chí, năm vừa rồi, Kirin 980 còn vượt lên  trở thành chip Android đầu tiên được sản xuất trên tiến trình 7nm. Trên mặt trận máy chủ, chip Kunpeng cũng đang gây sức ép lên thế độc tôn của Intel.

Nhắm đến Huawei cũng là cách Mỹ tự bảo vệ mình trong cuộc đua công nghệ 5G. Họ không thể thua cuộc đua này, đặc biệt hơn nếu đối thủ là Trung Quốc.

Vì “An ninh quốc gia”?

Đe dọa an ninh quốc gia chính là lý do mà chính phủ của cựu Tổng thống Donald Trump đưa ra ở thời điểm đó. Cụ thể, chính phủ Mỹ cho rằng Huawei có thể sử dụng thiết bị và công nghệ của mình để tiến hành gián điệp hoặc tấn công mạng thông tin của Mỹ và đồng minh của Mỹ. Ngoài ra, Mỹ cũng lo ngại rằng Huawei có thể cung cấp thông tin về người dùng cho chính phủ Trung Quốc, do đó đe dọa đến an ninh quốc gia của Mỹ.

Trong khi đó, Xiaomi và Oppo không bị đánh giá cao đối với những vấn đề an ninh tương tự như Huawei. Các công ty này cũng không có mối quan hệ gắn bó chặt chẽ với chính phủ Trung Quốc như Huawei có. Tuy nhiên, Xiaomi đã từng bị Mỹ đưa vào danh sách đen năm 2021 vì được cho là có liên kết với quân đội Trung Quốc, nhưng sau đó đã bị loại bỏ khỏi danh sách này.

Mỹ trừng phạt Huawei vì lo ngại tới an ninh quốc gia

Chính quyền Mỹ và một số đồng minh đã cảnh báo rằng thiết bị mạng của Huawei có thể được sử dụng để giám sát hoạt động của người dùng và thu thập thông tin mật. Họ cũng cho rằng Huawei có thể truyền tải thông tin quan trọng của Mỹ đến chính phủ Trung Quốc, đặc biệt là trong bối cảnh căng thẳng về vấn đề thương mại và an ninh giữa hai nước.

Tuy nhiên, Mỹ có lý do cho những ngờ vực của mình, bên cạnh xuất thân của ông Nhậm Chính Phi, khi Huawei đã không ít lần dính vào những bê bối đánh cắp thông tin. Năm 2003, Cisco Systems kiện Huawei với cáo buộc vi phạm bằng sáng chế, sao chép mã nguồn router và switch của công ty này.

Năm 2010, Motorola kiện Huawei với cáo buộc cấu kết với cựu nhân viên của Motorola để đánh cắp bí mật kinh doanh. Năm 2017 Huawei dính nghi vấn đánh cắp công nghệ robot của T-Mobile. Ba Lan, đồng minh thân cận của Mỹ, đã bắt giữ một nhân viên của Huawei với nghi vấn gián điệp cho chính phủ Trung Quốc. Sau đó, Huawei sa thải nhân viên này, phủ nhận mọi sự liên quan. Và còn nhiều hơn thế nữa.

Như vậy, tại sao Mỹ trừng phạt Huawei mà không phải Xiaomi hay Oppo? Điều này có thể do Huawei được xem bộ mặt công nghệ của Trung Quốc và đồng thời cũng là doanh nghiệp đi đầu trong việc phát triển công nghệ 5G, trong khi Xiaomi và Oppo chưa có vị thế như vậy.

Ngoài ra, những lời đồn đoán về sự đe dọa an ninh của Huawei cũng đóng vai trò quan trọng trong quyết định của chính phủ Mỹ. Chảo lửa Mỹ – Trung vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Vậy sau ông lớn Huawei thì sẽ còn những ông lớn nào của Trung Quốc sẽ phải đối mặt với sự trừng phạt của Mỹ? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ở những bài tiếp theo nhé.